ماه رمضان و تقریباً تمام ماههای یک سال قمری، اعمال مخصوص به خود را دارند. اما این موضوع در ماه رمضان نسبت به دیگر ماهها پررنگتر است، زیرا تمام ماهها اعمال مستحبی دارند اما ماه رمضان، علاوه بر اعمال مستحب، واجباتی نیز دارد. انجام روزه و نمازهای پنجگانه باعث میشود فرد به انجام اعمال مستحبی دیگر نیز توجه ویژهای داشته باشد. تقریباً تمام ساعات مهم شبانهروز در ماه رمضان اعمال خاص خود را دارد.
مثلاً هر روز دعای خاصی دارد. زمان سحر اعمال ویژهای توصیه شده مثل بیدار شدن و نماز شب خواندن، خواندن و دعای سحر طی روز و زمان خواندن نمازهای واجب نیز خواندن قرآن توصیه شده و زمان افطار نیز دعاهای خاص خود را دارد. آنچه تا اینجا خلاصه شد اعمال تمام روزها و شبهای ماه رمضان است.
ماه رمضان، متناسب با مناسبتهایش نیز اعمال ویژهای دارد. مثلاً ایام البیض که همان سیزده، چهارده و پانزدهمین شب ماههای قمری است، در ماه رمضان قبل از غروب آفتاب دعای مجیر توصیه شده و شبهای خواندن قدر دعای جوشن کبیر و اعمال مفصل شب قدر تعلیم شده است.بلیط هواپیما را از سایت اس چارتر کنسلی بگیرید.
هفتهی آخر ماه رمضان دعایی با عنوان وداع مرسوم است و این اعمال تا شب آخر ماه که همان شب عید فطر است، منظم و مشخص شده است. البته هر شخص متناسب با توان روحی و جسمی ای که دارد هر اندازهای که میتواند این اعمال را انجام میدهد و غیر از روزه (آن هم در صورتی که برای فرد ضرر نداشته باشد) و نمازهای پنجگانه، تمام اعمال دیگر مستحب است و اجباری در انجام آن وجود ندارد.
آداب و رسوم ماه رمضان
بسیاری از آداب و رسوم ماه رمضان، مانند سحرخوانی، گرگیعان، و سفرههای زیبای افطار به دلیل اعمال این ماه، بین مردم رایج شده است. مثلاً آداب سحرخوانی، ریشه در یک همنوع دوستی دارد؛ چرا که نوعی دعا و ثناخوانی هنگام سحر است که با هدف این شکل گرفته که روزهداران قبل از اذان با این صدا بیدار شوند و روزه بدون تناول سحری نباشد.
اگرچه پیشرفت تکنولوژی نیاز به این سنت را کم کرده، اما همچنان به صورت نمادین اجرا میشود. گرگیعان نیز مراسمی خاص برگزار شده در عید میانهی رمضان است که بین کودکان عرب رایج است. کودکان در عید پانزده رمضان با لباسهای محلی در کوچهها میچرخند و با آواز از بقیه عیدی طلب میکنند.
این رسم زیبا در گذشته برای ایجاد علاقه نسبت به ماه رمضان در کودکان اجرا میشد که هرچند کمتر اما هنوز هم انجام میشود. از دیگر آداب ماه رمضان که به جرأت زیباترین آنهاست، برگزاری سفرههای افطار است. تکریم روزهدار و اطعام فقیر هدفی است که سفرههای افطار دنبال میکنند. آداب افطار از آن دسته کارهایی است که همچنان به صورت گسترده اجرا میشود و هیچ چیز باعث توقف یا کاهش آن نشده و نخواهد شد.